Wanneer ben je zelfstandig ondernemer voor de belastingdienst?

De Belastingdienst bepaalt of je zelfstandig ondernemer bent voor de inkomstenbelasting. Daarvoor gelden een aantal criteria, bijvoorbeeld of je winst maakt en hoeveel tijd je aan jouw bedrijf besteedt. Vaak hangt de beslissing af van jouw specifieke situatie.   Wanneer ben je zelfstandig ondernemer in de ogen van de Belastingdienst? Om te bepalen of jij zelfstandig bent, gebruikt de Belastingdienst een aantal criteria. Als jij voldoet aan onderstaande kenmerken, ben je zelfstandig ondernemer.

  • aantal opdrachtgevers: als ondernemer heb je meerdere opdrachtgevers of klanten en heb je wisselende inkomsten;
  • zelfstandigheid: je bepaalt zelf hoe jij het werk uitvoert;
  • streven naar continuïteit: je onderneemt acties om te zorgen dat jouw bedrijf blijft bestaan;
  • investeren: je investeert in je bedrijf: Bedrijfsmiddelen, marketing, enzovoorts;
  • risico: je loopt zelf het risico als dingen misgaan, bent bijvoorbeeld aansprakelijk bij schade;
  • winst: je streeft naar winst.

Voorbeeld: zelfstandigheid Een belastingadviseur geeft parttime les op een opleidingsinstituut en werkt daarnaast ook voor andere opdrachtgevers. Er is geen schriftelijke overeenkomst. Aan het begin van de cursus geven de cursisten de gewenste data door. Het opleidingsinstituut bepaalt de data dus niet. In dit geval is er sprake van zelfstandigheid. Reden hiervoor is dat de docent zelf de cursusdata vaststelt, in overleg met de cursisten. Hij is zelfstandig in zijn werk: hij bepaalt zelf de inhoud en data van de cursus en zorgt ook zelf voor vervanging als hij ziek is.   Wanneer loop je risico dat de Belastingdienst jou ziet als werknemer, en niet als ondernemer? Als de volgende criteria op jouw situatie zijn, is de kans heel groot dat de Belastingdienst oordeelt dat je een (verkapt) dienstverband hebt – en dus niet zelfstandig bent:

  • je krijgt betaald voor jouw werkzaamheden. Er is sprake van loon;
  • jij bent altijd degene die de werkzaamheden uitvoert. Je kunt zonder toestemming van de werkgever niet zomaar iemand anders als vervanger sturen;
  • er is een gezagsverhouding. Je bepaalt niet zelf waar, wanneer en hoe jij je werk doet.

Voorbeeld: verkapt dienstverband Een directiesecretaresse werkt freelance voor drie opdrachtgevers. Voor opdrachtgever nummer één werkt zij op maandag en dinsdag. Voor opdrachtgever twee op woensdag en donderdag. Op vrijdag werkt ze voor opdrachtgever drie. Ze werkt op min of meer vaste werktijden. Ondanks de drie verschillende opdrachtgevers is hier wel sprake van een dienstverband. Dat komt door de vaste werktijden en door de aard van het werk. Er is een gezagsverhouding: de directiesecretaresse kan niemand anders sturen om haar werk te doen.

Beoordeling zelfstandigheid Je omstandigheden spelen een belangrijke rol bij het bepalen of je wel of niet zelfstandig ondernemer bent voor de Belastingdienst. In sommige gevallen is het bijvoorbeeld minder belangrijk om drie opdrachtgevers te hebben. Het gaat er niet alleen om dat je aan bepaalde criteria voldoet, maar vooral hoe deze criteria met elkaar samenhangen. De mate waarin je voldoet aan de verschillende criteria geeft de doorslag.